Časopis "Defendologija" broj 47-48

Defendologija, kao naučna disciplina o zaštiti, odbrani i bezbjednosti, nova je naučna disciplina, paradigma zasnovana na naučnom diskursu zaštita+odbrana=bezbjednost. Defendologija, prema Hegelovoj dijalektici, objedinjuje razvojne oblasti, uže naučne oblasti zaštitu, odbranu i bezbjednost u dijalektičko jedinstvo, u cjelinu. Ona kao takva ima univerzitetski nivo, dok su razvojne oblasti koje je konstituišu više stručnog, strukovnog karaktera. Pri tome treba imati u vidu da je bezbjednost jedna i nedjeljiva i nije konstituisana kao naučna disciplina. Ponerologija je nauka o izučavanju zla, ona je naš svetionik – kako otkriti prirodu zla, uzroke zla i razvoj zla? Dva grčka monaha, lologa dali su naziv ponerologija, grčki poneros = zlo, a proces geneze zla u skladu sa tim, nazvan je „ponerogeneza“. Naša skromna početna istraživanja trebaju nam omogućiti da savladamo zlo uz pomoć razumijevanja njegove prirode, uzroka i razvoja. Moralisti nas vijekovima savjetuju da razvijamo etiku i ljudske vrijednosti; oni se nalaze u potrazi za ispravnim intelektualnim kriterijumima. Bez obzira na napore koje su uložili, oni nisu bili u stanju da nadvladaju mnoge vrste zla koje vijekovima muče čovječanstvo i koje se u današnjim vremenima povećavaju do nezamislivih razmjera. Ponerolog ne želi da umanji ulogu moralnih vrijednosti i znanja na tom području; on bi radije da podupre to sa jednim, za sada potcijenjenim, naučnim znanjem, da bi se zaokružila cijela slika, kako bi se sve to bolje prilagodilo realnosti, te se tako omogućila i jedna efikasnija akcija na moralnom, psihološkom, društvenom i političkom planu. Ta nova disciplina, ponerologija, je tako primarno zainteresovana za ulogu patoloških faktora u porijeklu zla, pogotovo zato što bi jedna svjesna kontrola i nadzor na njima, na naučnom, socijalnom i individualnom nivou, mogli efikasno da uguše ili razoružaju te procese. Naša naučna misao i na osnovu nje borba ne proizilazi samo iz naših ideja, već iz jasne vizije o uzroku koji izaziva zlo. Ponerologija kao naučna disciplina proučava prirodu zla i složene procese njegove geneze, odakle otvara nove načine za suprotstavljanje njemu.

Činjenica je, da dok god karakteropatske osobe – ličnosti igraju dominantnu ulogu unutar društvenog sistema i pokreta inspirisanog ponerološkim procesom, ideologija, bilo doktrinarna u začetku ili naknadno vulgarizovana i izopačena, zadržava i potpomaže svoju sadržinsku vezu sa originalnim prototipom. Patokratija, kao sistem vladavine, stvorena je na taj način što je mala patološka manjina preuzela kontrolu nad zajednicom normalnih ljudi. Patokratija progresivno parališe sve. Nauka treba da bude svetionik vremena za kritičan i analitičan pristup ideologijama, koje su postale „sistemi obmane“ tokom istorijskog vremena. Naučni i društveni umovi marljivo i kritički ispituju nacionalnu istoriju, u potrazi za interperetacijom čijenica, koja bi bila temeljnija i dublja u pogledu psihološkog i moralnog realizma. Opasnost patokratske vlasti je i u tome što kontrоliše naučne radove, naučnike sa ciljem da se utvrdi da li oni sadrže neke podatke koji bi bili opasni za patokrate. Stručnjaci i naučnici sa izrazitim talentom i rezultatima svoga rada postaju predmet ucjene ili maliciozne kontole. Terapija za borbu protiv patokrata i patokratske vlasti mora biti u tome da se pojača opšta odbrambena moć ljudske zajednice i da se napadne ta najopasnija bolest. Terapeutski napori bi trebali biti usmjereni na podvrgavanje poznatih operativnih faktora geneze zla, kao i procesa same ponerogeneze, jednoj kontroli od strane stručne, naučne, obrazovne i društvene svijesti. Ljudi i vrijednosti sazrijevaju u akciji, a istina postaje lijek. Pred Vama, nama je dvobroj četrdeset pet-četrdeset šest (45-46) časopisa Defendologija, koji iz štampe izlazi neprekidno 24 (dvadeset i četiri) godine. Časopis Defendologija je bio, jeste i biće dosljedan svojoj programskoj orijentaciji multidisciplinarnog karaktera. Različitost i multidisciplinarnost tema je i obilježje i ovoga broja, a posebno se izdvajaju sljedeće teme: Trendovi maloljetničkog kriminaliteta u Crnoj Gori; Nacionalni identitet i komunikacija; Sociologija Emila Dirkema između univerzalizma i sociologizma; Utjecaj društvenih medija na stabilnost i sigurnost: Zapadni Balkan i etnopolitički obrasci nekasnosti cyber sigurnosti BiH, Evropska unija na presjeku prošlosti i budućnosti; Značaj učenja stranih jezika u kompanijama; Dejtonski mirovni sporazum-sinteza arbitražnog procesa i uspostavljanje institucionalizovanog konsocijalizma. Časopis Defendologija, koji izlazi iz štampe na srpskom i engleskom jeziku, već četvrtinu stoljeća dao je veliki, ogroman doprinos razvoju teorije i prakse zaštite, odbrane bezbjednosti, ponerologije kao nauke o izučavanju zla, patokratije i patokrata, kao i drugih oblasti iz područja društvenih nauka, teorije i prakse. Poseban doprinos časopis Defendologija dao je konstituisanju defendologije kao nauke o zaštiti, odbrani i bezbjednosti na naučnom diskursu zaštita+odbrana=bezbjednost, što objedinjuje defendologija, po Hegelovoj dijalektici, kao nova paradigma u nauci. Veliko je zadovoljstvo što je časopis Defendologija, citiran od strane različitih autora, na citatnim bazama kao što su: Skopus, Orcid, Clarivate analytics itd., koje automatski preuzima Google Scholar. Nivoi naučnog saznanja autora u Defendologiji permanentno su se uzdizali od deskripcije, naučnog objašnjenja, naučnog otkrića, naučnog predviđanja, pa sve do naučnog majstorstva. Kroz ovaj dvobroj, a i ranije brojeve časopisa autori daju veliki doprinos razvoju obrazovanja i istraživanja, kao prve i druge misije Univerziteta, ali armišu i treću misiju razvoja Univerziteta koja se odnosi na veće angažovanje Univerziteta u zajednici. Pored nastave i istraživanja kao osnovnih univerzitetskih misija, pod trećom misijom univerziteta podrazumijeva se odnos univerziteta i zajednice, okoline. Treća misija univerziteta sastoji se od tri dimnezije-društvene, civilne i ekonomske, koje treba da budu ravnopravne. Treća misija univeriziteta može da se realizuje kroz dvije paradigme i to služenje zajednici, nasuprot paradigme zalaganje u zajednici. Istraživanje i eksperimentalni razvoj veoma su važni, kao i njihove komponente i njima tim Defendologije posvećuje maksimalnu pažnju, što je i vidljivo na našem sajtu. Osnovno istraživanje, primijenjeno istraživanje i eksperimentalni razvoj su u temeljima našeg naučno-istraživačkog rada. Denicija naprijed navedenih pojmova izdržale su više od pola vijeka test vremena. Kapital znanja je veoma važan za istraživanje. Istraživanje i eksperimentalni razvoj su prisutni u društvenim naukama, humanističkim naukama i umjetnosti, kao i u prirodnim naukama i inženjerstvu i slično. Odnos između osnovnih istaživanja, primijenjenih istraživanja i eksperimentalnog razvoja mora se posmatrati iz dinamične perspektive, što autori u Defendologiji i čine. Znanje se treba koristiti za rješavanje problema. Ova dinamična interakcija između generisanja znanja i rješavanja problema povezuje osnovna i primijenjena istraživanja i eksperimentalni razvoj. Vrijeme automatizacije i digitalizacije svijet uvodi u savremenu epohu, ali i u nove izazove, rizike i prijetnje po bezbjednost koje treba permanentno izučavati, usavršavati i rješavati.

Za čitav tekst kliknite ovdje.

For English language, click here.

Srpski jezik

Stevan Dakić, Predrag Obrenović KORPORATIVNA BEZBJEDNOST I ZAPADNI BALKAN

Nevzet Valadžić, Anita Mujkić RAZVOJ MEDIJSKOG PRAVA U BOSNI I HERCEGOVINI OD 2007. DO 2019. GODINE

Мања Ђурић Џакић КЉУЧНИ СТРУКТУРНИ ЕЛЕМЕНТИ У ФУНКЦИОНИСАЊУ РЕВИЗОРСКОГ СУДА ЕВРОПСКЕ УНИЈЕ

Armin Kržalić EVOLUCIJA PRIVATNE SIGURNOSTI U BOSNI I HERCEGOVINI

Владе Симовић, Николина Бабић СОЦИЈАЛИСТИЧКЕ И СОЦИЈАЛДЕМОКРАТСКЕ ПАРТИЈЕ У ПОЛИТИЧКОМ СИСТЕМУ РЕПУБЛИКЕ СРПСКЕ

Зоран Јеротијевић, Живанка Миладиновић Богавац, Душан Јеротијевић СРБИЈА И МАЂАРСКА: ИСТОРИЈАТ, САДАШЊИЦА И ПЕРСПЕКТИВЕ ОДНОСА

English language

Stevan Dakić, Predrag Obrenović CORPORATE SECURITY AND THE WESTERN BALKANS

Nevzet Valadžić, Anita Mujkić DEVELOPMENT OF MEDIA RIGHTS IN BOSNIA AND HERZEGOVINA FROM 2007 UNTIL 2019